علی سیاه منصوری، عمر یولداشوف،
دوره ۲۰، شماره ۸۰ - ( ۱۲-۱۴۰۰ )
چکیده
هدف از انجام این پژوهش پیش‌بینی سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی بر اساس سبک‌های دلبستگی به والدین در دانش‌آموزان بود. روش این پژوهش توصیفی _ همبستگی بود . جامعه مورد پژوهش به تعداد(۱۸۰۰۰نفر)، دانش‌آموزان دختر و پسر سال اول و دوم دبیرستان‌های استان لرستان در سال تحصیلی ۹۳-۹۴ بود که بر روی نمونه‌ای با حجم ۳۶۴ دانش‌آموز (۲۰۰دختر ۱۶۴ پسر) انجام گرفت. روش نمونه‌گیری، به‌صورت خوشه‌ای چندمرحله‌ای از بین دانش‌آموزان انتخاب شد . برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه سازگاری اجتماعی کالیفرنیا (کلاکو همکاران، ۱۹۵۳) و پرسشنامه سبک‌های دلبستگی بزرگسالان هازن و شیور (۱۸۹۷) و برای سنجشپیشرفت تحصیلی از معدل پایان ترم دانش‌آموزان استفاده شد. داده‌ها با استفاده از همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه (گام‌به‌گام) تحلیل شد. یافتهها: نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد بین سبک دلبستگی اجتنابی (۰۰۱/۰≥P، ۳۵/۰-=r)، سبک دلبستگی اضطرابی (۰۰۱/۰≥P، ۲۹/۰-=r) با سازگاری رابطه منفی و معنیداری وجود دارد. همچنین بین سبک دلبستگی ایمن (۰۰۱/۰≥P، ۴۱/۰=r)، دلبستگی به مادر (۰۰۱/۰≥P، ۳۵/۰=r)، دلبستگی به پدر (۰۰۱/۰≥P، ۳۷/۰=r) و دلبستگی به دوستان (۰۰۱/۰≥P، ۳۸/۰=r) با سازگاری رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد. نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که ۳۱ درصد از واریانس کل سازگاری تحصیلی دانش‌آموزان توسط سبک دلبستگی اجتنابی (۱۶/۰-= β)، سبک دلبستگی اضطرابی (۱۴/۰-=β)، دلبستگی ایمن (۲۳/۰=β)، دلبستگی به مادر (۱۰/۰=β)، دلبستگی به پدر (۱۵/۰=β) و دلبستگی به دوستان (۰۹/۰=β) تبیین می‌شود. همچنین ۱۴ درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی توسط سبک دلبستگی ایمن (۱۷/۰=β)، دلبستگی به پدر (۱۰/۰=β) و دلبستگی به دوستان (۱۱/۰=β) تبیین می‌شود. نتیجهگیری: مطالعه حاضر نشان داد که پیوندهای عاطفی نخستین بین کودک و مادر نقش بنیادینی در شکل‌گیری اعتماد اجتماعی و تداوم روابط عاطفی در دوران بعدی رشد دارد بنابراین تأمین نیازهای دوران کودکی از طریق خانواده و کیفیت روابط والد- کودک، تجربه دلبستگی ایمن خودباوری مثبت را پی‌ریزی می‌کند به‌این‌ترتیب با موفقیت‌ها در این زمینه، سازگاری اجتماعی حاصل می‌شود.
